เพื่อนๆรู้ไหมคะ คำว่าชนะกับแพ้ในภาษาเหนือ เนี่ย อาจจะทำให้เพื่อนๆงงได้นะถ้าหากไม่รู้ ความหมาย เนื่องจาก หากแค่ฟังทั่วไปคำว่า แป้ ที่คนเหนือพูด เพื่อนๆคงคิดว่า หมายถึงแพ้ใช่ไหมคะ จริงๆแล้วคำนี้แปลว่า ชนะค่ะ และวันนี้เราจะมาเรียนรู้คำสองคำนี้ไปพร้อมๆกันค่ะ
แปลภาษากลางเป็นเหนือ ชนะ-แพ้
ชนะกับแพ้ ถ้าเป็นภาษากลางคงไม่มีใครไม่เข้าใจ แต่คำว่าชนะกับแพ้ในภาษาเหนือ หากคนที่ไม่เคยรู้ภาษาเหนือมาก่อน เป็นต้องงงเป็นไก่ตาแตกแน่นอน เพราะความหมายกับคำพูดมันชวนให้งงค่ะ ซึ่ง
ชนะ ..ภาษาเหนือจะพูดว่า ..แป้
(แต่ปัจจุบันไม่ค่อยที่จะใช้กันแล้ว เพราะเด็กรุ่นใหม่มักจะใช้คำว่าชนะมากกว่า) แต่คำว่า แป้ นี้นะคะ ยังมีอีกหลายๆความหมาย เช่น ทนไหว ยังไหว เช่น
- บ่าแป้เปิ้น ..แปลว่า..ไม่ชนะเขา หรือ เขาเก่งกว่า
- แป้ก่อ มันหนักหนา..แปลว่า..ไหวไหม มันหนักนะ
- ตี๋เปิ้นบ่าแป้ละยังมาปากนักแหม บ่าหลาบน่อ ..แปลว่า..ตีกับเขาก็ไม่ชนะแล้วยังมาพูดมากอีก ไม่เข็ดใช่ไหม
แพ้ ..ภาษาเหนือจะพูดว่า.. ก้าน
(คำนี้ปกติก็ยังใช้กันอยู่ และน่าจะได้ยินบ่อยๆ) ตัวอย่างเช่น
- บ่าดียอมก้านเน้อ..แปลว่า ..อย่าแพ้เขานะ
- ซะตางค์มันบ่าเต่ากั๋น ผ่อสีท่าอ้ายท่าจะก้านบ่าวกรุงเทพเหียแล้วก้า..แปลว่า..เงินไม่เท่ากัน ดูเหมือนว่า พี่น่าจะแพ้ให้หนุ่มกรุงเทพเสียแล้วมั้ง
- ก้านเปิ้นแล้วก้อ ดักปากเหียพ่อง จะไปย่อย ..แปลว่า..แพ้เขาแล้วก็หุบปากเสียบ้าง อย่าพูดมาก
- วันนี้เฮาต้องแป้เปิ้นก่า เฮาจะบ่ายอมก้านเด็ดขาด ..แปลว่า..วันนี้เราต้องชนะสิ เราจะไม่ยอมแพ้เด็ดขาด
คำเหนือที่น่าสนใจจากตัวอย่าง
- บ่าแป้ ..แปลว่า..ไม่ชนะ,ไม่ไหว
- ปากนัก..แปลว่า..พูดมาก
- แหม ..แปลว่า..อีก
- แหมเม๊าะ..แปลว่า..อีกละ
- หลาบ..แปลว่า..เข็ด
- บ่าหลาบ ..แปลว่า..ไม่เข็ด
- ผ่อสีท่า..แปลว่า..ดูเหมือนว่า
- เหียแล้วก้า ,เหียละก้า ..แปลว่า..เสียแล้วมั้ง
- ดักปาก ..แปลว่า..หุบปาก
- เหียพ่อง..แปลว่า..เสียบ้าง
- ย่อย ..แปลว่า..จู้จี้จุกจิก,เรื่องมาก
- จะไปย่อย..แปลว่า..อย่าจุกจิกให้มาก,อย่าเรื่องมาก
- จะไปย่อยนักฮ้ายเจ่น ..แปลว่า..อย่าจู้จี้จุกจิกให้มันมากนัก, อย่าเรื่องมากนัก
เรียนภาษาเหนืออื่นๆเพิ่มเติมคลิก!
คลิปสอนแปลภาษากลางเป็นเหนือ ชนะ-แพ้
ส่วนใครที่อ่านแล้วงงๆ ไม่รู้ว่าจะออกเสียงยังไง สามารถดูการออกเสียงโดยการคลิกได้ที่นี่ หรือจากคลิปด้านล่างได้เลยนะคะ แต่ขอบอกเอาไว้ก่อนนะคะว่า สำเนียงที่เราใช้สอนในคลิปทุกคลิปและบทความทุกบท เราใช้สำเนียงจากทางเชียงรายนะคะ ที่สอนสำเนียงเชียงราย ก็เพราะว่า แอดมินเป็นคนเชียงรายค่ะ และใครที่อยากให้แอดมินสอนสำเนียง เชียงใหม่ ลำปาง หรือสำเนียงอื่นๆแอดมินต้องขออภัยเอาไว้ด้วยนะคะ แอดมินพูดได้แค่สำเนียงเดียวค่ะ แต่ถ้าใครสนใจพูดภาษาเหนือสำเนียงของเชียงราย ไปฟังกันได้เลยค่า
